Ẩm thực độc đáo vùng đất Quan họ Bắc Ninh

Nem Bùi

Ra đời cách đây hàng trăm năm, nem Bùi làng Bùi Xá, phường Ninh Xá, thị xã Thuận Thành không chỉ được biết đến là món ăn ngon, mà được khách hàng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng, tin dùng.

Nguyên liệu làm món nem này rất đơn giản, dễ kiếm gồm có thịt lợn, thính và lá sung. Nhưng để làm món nem ngon và chuẩn làng Bùi Xá thì không hề đơn giản, phải có bí quyết, sự yêu nghề và đặc biệt là tính cẩn thận, khéo léo.
Đầu tiên phải chọn được thịt lợn tươi, mới mổ, ngon nhất là thịt mông bởi loại thịt này có độ ngọt và thịt dai. Sau đó, thái bản mỏng như tờ giấy rồi thái nhỏ thành những sợi bằng sợi bún. Tiếp theo, thịt được nêm gia vị vừa vặn và đem thịt hấp cách thủy khoảng 15 phút. Gạo để làm thính là loại gạo khang dân, khi rang gạo phải đều tay, nhỏ lửa thì thính mới thơm và dậy mùi. Cuối cùng, thính và thịt hấp được trộn đều với nhau rồi nắm chặt thành những quả nem rồi bọc lá chuối bên ngoài.

Khi nhắc đến nem Bùi, nhiều người thường nhớ đến câu thơ: “Nem Bùi cuốn với lá sung - Vừa ăn vừa thấy nhớ nhung làng Bùi”.

Dường như nem Bùi đã làm tôn thêm nét đẹp, sự phong phú trong ẩm thực của người Kinh Bắc nói chung và người làng Bùi Xá nói riêng. Vị bùi bùi của lá sung, béo béo của thịt, mùi thơm lừng của thính là những đặc trưng bạn có thể cảm nhận ngay trong lần đầu tiên thưởng thức món ăn. Đó không chỉ là những món ăn, mà còn là những nét văn hóa truyền thống có ý nghĩa lâu đời ở đây.

Bánh đúc riêu cua

Bánh tẻ

Bánh tẻ không phải loại bánh lạ, nhưng với bánh tẻ làng Chờ, thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh thì lại mang một hương vị riêng mà không hề lẫn với những loại bánh tẻ khác. Những chiếc bánh được gói trong lá dong nhỏ, chỉ to chừng 2 ngón tay nhưng mỏng vỏ, nhiều nhân thơm phức luôn là điểm thu hút của món ăn này. Cùng với vị ngậy ngậy của thịt, giòn dai của mộc nhĩ, thơm thơm của tiêu là vị bùi, dẻo của lớp vỏ bánh quyện lại với nhau khi ăn tạo nên hương vị rất khác biệt.

Những nghệ nhân làm bánh lâu năm tại làng Chờ cũng không biết là món bánh này xuất hiện từ bao giờ, chỉ biết đâu đâu khắp Bắc Ninh, từ hàng quán vỉa hè đến nhà hàng sang trọng, bánh tẻ làng Chờ đã được "phủ sóng". Đặc biệt vào các dịp lễ tết, hiếu hỉ thì đây là sản phẩm không thể thiếu trên mâm cỗ của mỗi gia đình tại địa phương.

Nét đặc trưng của bánh tẻ Chờ là dẻo chứ không nhão, nát như bánh giò. Bánh vừa có độ giòn lại vừa có vị đậm, vị béo của nhân, nồng nàn của mùi lá, không thể lẫn vào thứ bánh tẻ nào khác được.

Bánh tẻ Chờ ngon nhất là ăn nóng, khi bánh vừa mới ra lò. Nhẹ nhàng dùng tay bóc lớp lá ra, sẽ thấy hương thơm thanh mát của lá dong quyện với mùi bột gạo chín. Miếng bánh màu ngà vừa mềm dẻo vừa dai giòn một cách tự nhiên lại có vị đậm, vị béo của nhân. Có được hương vị ấy, chắc có lẽ bởi trong mỗi chiếc bánh, người làng Chờ đã gửi trọn hồn cốt của ẩm thực làng quê Việt vào trong đó.